1. W środę w Parlamencie Europejskim odbyła się debata nad programem prezydencji portugalskiej w Radzie, priorytety przedstawił premier tego kraju Antonio Costa, ustosunkowała się do nich, przewodnicząca KE Ursula von der Leyen.
Premier Costa wymienił 3 priorytety: odbudowa gospodarek krajów UE po pandemii, budowanie Europejskiego filaru społecznego, oraz Europa Globalna co oznacza wzmacnianie znaczenia UE na arenie międzynarodowej.
Mówił także o konieczności skracania łańcuchów dostaw w sektorze opieki zdrowotnej, a także o tym, że instrumentem wspierającym odbudowę gospodarki unijnej powinien być jednolity europejski rynek w tym także zliberalizowany rynek usług.
2. Trudno się dziwić, że Portugalia postawiła jako priorytet odbudowę gospodarek po pandemii koronawirusa, bowiem jest to kraj bardzo mocno dotknięty jej skutkami, o czym świadczy dwucyfrowy spadek PKB i dwucyfrowe bezrobocie.
W tej sytuacji Portugalia będzie pilnować szybkiej ratyfikacji Funduszu Odbudowy i towarzyszącego tzw. systemu zasobów własnych (czyli podatków europejskich) w poszczególnych krajach członkowskich.
Jak twierdził Costa, chodzi oto aby ta ratyfikacja zakończyła się już w kwietniu, aby jeszcze za prezydencji portugalskiej rozpoczęły się wypłaty pierwszych transz z Instrumentu na rzecz Odbudowy i zwiększania Odporności (RRF).
3. Przyjęcie planu wdrożenia Europejskiego Filaru Praw Socjalnych ma rozpocząć Szczyt Społeczny, który Portugalia chce zorganizować u siebie w maju tego roku, choć ze względu na ciągle trwającą pandemię może on mieć charakter zdalny.
Tutaj jednak pojawiły się zastrzeżenia, że plan ten musi uwzględniać ustanowiony w Traktatach podział kompetencji pomiędzy państwa członkowskie i UE oraz zasad subsydiarności i proporcjonalności.
Kraje mniej zamożne obawiają się bowiem, że w ramach Filaru Społecznego będzie próba narzucania im rozwiązań, których z jednej strony nie będą w stanie sfinansować, z drugiej będą one pogarszały ich konkurencyjność.
4. W debacie zarzucono premierowi Portugalii, że nie ustosunkował się do systemu zakupu i rozdziału szczepionek, szczególnie do prób podejmowanych przez niektóre kraje członkowskie (wymieniano Niemcy) do zakupu szczepionek dla swoich obywateli w ramach umów dwustronnych z firmami farmaceutycznymi.
Zwrócono mu także uwagę, że nie zajął stanowiska w sprawie porozumienia politycznego o ochronie inwestycji zawartego w końcówce prezydencji niemieckiej, tak naprawdę w ramach rozmów dwustronnych pomiędzy Niemcami i Chinami.
Zwracano uwagę na agresywne zachowania Chin w polityce międzynarodowej, na brak przejrzystości w zakresie udzielania pomocy publicznej chińskim przedsiębiorcom przez państwo, wreszcie na manipulacje kursami chińskiej waluty, wszystkie te praktyki raczej nie skłaniają do akceptacji porozumienia o ochronie inwestycji.
Przestrzegano Premiera Costa przed szybką ratyfikacją porozumienia z krajami Merkosuru (Argentyna, Brazylia, Paragwaj, Urugwaj) zwracając uwagę, że ciągle nie ma oceny skutków tego porozumienia dla europejskiego rolnictwa.
Wreszcie przypominano premierowi Portugalii, że prace nad reformą polityki azylowej i migracyjnej powinny się opierać na kompromisie zawartym w konkluzjach Rady z czerwca 2018 roku ze szczególnym uwzględnieniem balansu pomiędzy solidarnością, a odpowiedzialnością oraz dobrowolnością wyboru środków wsparcia przez poszczególne kraje członkowskie.